Media literacy

AP19679821

"Қазақстанның ақпараттық кеңістігі жағдайында медиаманипуляцияны тану және медиа сауаттылықты ілгерілету әдістемесін әзірлеу"

Watch How

зерттеудің өзектілігі

Медиа ақпаратты бақылауды жүзеге асыратын және әртүрлі манипуляциялық әсер ету құралдары арқылы оқырманның қоғамдық санасына, пікіріне, мінез-құлқына әсер ететін билік тармақтарының бірін білдіреді. Қазіргі заманғы АКТ мүмкіндіктерін пайдалану оқырмандар аудиториясын едәуір кеңейтті, осыған байланысты қоғам мен мемлекеттегі ақпараттық тәуекелдер мен әлеуметтік тұрақсыздық қаупі артып келеді. ҚР Президенті Қ. Қ. Тоқаев Қазақстан халқына “Әділ мемлекет. Біртұтас ұлт” атты Жолдауында: «Біздің халқымыз әрқашан бейбітшілік пен тұрақтылықты бірінші орынға қойды.  Сондықтан өзара сенімсіздік егуді тоқтату және қоғамға дау тудыру маңызды”. Зерттеулерге сәйкес, халықтың БАҚ-қа деген сенім деңгейі төмендейді, БАҚ жалған ақпарат, беделін түсіру немесе әлеуметтік-саяси құбылыстарды, фактілерді ілгерілету құралы ретінде қабылданады. (Edelman TRUST BAROMETER, 2018; Әлеуметтік сауалнама нәтижелері,2018). Зерттеулерге сәйкес, Қазақстан тұрғындарының шамамен үштен бірінде медианалық дағдылар деңгейі төмен, респонденттердің тек 5,7% – ы жоғары (и.в. Задорин, Сапонова, 2020).  Осыған байланысты бұқаралық ақпарат құралдарының дискурсын зерттеу, цифрлық технологияларды қолдана отырып, манипуляциялық мәтіндік ақпаратты тану мәселелері өзекті болып табылады.

Жобаның мақсаты

Манипуляциялық дискурсты тану әдістемесін теориялық негіздеу және практикалық іске асыру. Ұсынылған әдістеме қазіргі ақпараттық кеңістік жағдайында Қазақстан халқының медиа сауаттылығын ілгерілету үшін қазақ және орыс тілдеріндегі медиаманипуляцияның тілдік тетіктерін айқындауға бағытталған.

ғылыми тәсілдер

Бұл зерттеу зерттеу объектісінің пәнаралық сипатына – лингвистикаға ғана емес, әлеуметтануға, саясаттануға, психологияға және педагогикаға қызығушылық тудыратын манипуляциялық медиа дискурсқа, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарының барлық агенттерінің пікірлеріне негізделген жүйелік, белсенді, әлеуметтік-мәдени, мультиагенттік тәсілдерге негізделген.

зерттеу тобы

пайдалы ресурстар

Scroll to Top